Op 11 september 1899 dienden de ministers van Binnenlandse Zaken, Financiën en Justitie, mr. H. Goeman Borgesius, mr. N.G. Pierson en mr. P.W.A. Cort van der Linden het wetsontwerp voor de Woningwet in.
Het doel van de Woningwet was om bewoning van slechte en ongezonde woningen onmogelijk te maken en de bouw van goede woningen te bevorderen. Het wordt algemeen beschouwd als het begin van de overheidsbemoeienis met de volkshuisvesting in Nederland
De oprichting in Wageningen van de vereniging Volkswoningbouw (VWB) vond plaats op 17 april 1912. De statuten werden bij Koninklijk besluit van 12 september 1912 goedgekeurd.
Voorzitter van VWB was R. van Eck, de secretaris A.C. Ide.
Deze vereniging, met aandeelhouders, had het plan om op grote schaal arbeiderswoningen te gaan bouwen.
In oktober 1913 kwamen afgevaardigden van verschillende arbeidersverenigingen bijeen om een gezamenlijk verzoek te formuleren aan de gemeenteraad van Wageningen om, in het belang van de volksgezondheid, de zedelijkheid en de groeiende werkgelegenheid een ruim aantal arbeiderswoningen te laten bouwen met een huurprijs tot 2 gulden per week.
In februari 1913 begon de VWB de onderhandeling om een perceel grond in haar bezit te krijgen. In maart 1914 werd twee percelen grond aangekocht ten noorden van de Lawickse Allee van de weduwe W.G. van Rijn-Herbert te Utrecht en van A.B.W.A. Hof-Steuk te Nijmegen. Deze percelen waren gelegen tussen de Lawickse Allee, de Haagsteeg en de Dijkgraaf.
De plannen van VWB werden op 7 maart 1914 voorgelegd aan de gemeenteraad van Wageningen en werden goedgekeurd. Het raadslid Van Lonkhuizen had enige bezwaren betreffende de plaats van bouwen omdat het gebied in een zak lag, een laagte in het terrein met hoge grondwaterstand en was volgens hem en anderen niet geschikt voor woningbouw. Uiteindelijk ging de raad met de plannen akkoord.
VWB vroeg en kreeg, met toestemming van Gedeputeerde Staten op 8 april 1914 een voorschot van f 174.500.- met borg door de gemeente om het plan uit voeren.
De eerste opdracht een stratenplan met 83 woningen te ontwerpen werd gegeven aan de Wageningse bouwkundige L. Vonk. Volgens Vonk zou het moeilijk worden een plan te verwezenlijken binnen de bestaande bouwverordening en de ongeschiktheid van het terrein. De woningen zouden voor de werkman te duur worden. Vonk werd door de VWB van zijn opdracht ontheven.
Vervolgens werd de opdracht gegeven aan het Rotterdamse architectenbureau Roos en Overeijnder. Dit bureau was ook betrokken bij de bouw van volkswoningen in Arnhem, Assen, Delft, Veendam en Voorburg.
De aanbesteding van de bouw vond plaats op maandag 23 november 1914 ten huize van J.H. van der Laag in de Nieuwstraat. Het werk werd gegund aan de aannemer Albert Haar uit Wageningen, die de huizen ging bouwen voor f 135.531.-.
Zaterdag 8 januari 1916 werden de 83 woningen in de wijk van Volkswoningbouw in aanwezigheid van verschillende genodigden door mr. H.F. Hesselink- van Suchtelen, burgemeester van Wageningen, geopend.
Het was het begin van de wijk Volkswoningbouw, in wijk C zonder straatnamen, wat toen nog gebruikelijk was. In de volksmond kreeg de wijk al snel de naam: ‘Roode Dorp’.
Bronnen: Gemeente archief Wageningen
door: HMBitter