In de raadsvergadering van 30 juni 1899 richtten burgemeester en wethouders van Wageningen een voorstel aan de gemeenteraad voor de aanleg van een nieuwe algemene begraafplaats met de mededeling dat een bekwaam ‘deskundige’ een goed plan voor de aanleg zou maken.
De ‘deskundige’ was de tuin- en parkarchitect Leonard A. Springer, leraar aan de tuinbouwschool, die de opdracht kreeg een plan te maken.
De noodzaak tot de aanleg van een nieuwe begraafplaats was er, de oude begraafplaats (aanleg 1828) aan de Rijks(straat)weg werd te vol.
Het ontwerp van Springer kenmerkte zich door cirkel- en ellipsvormige velden met gebogen lijnen, sterk beïnvloed door de Engelse landschapstijl en één centrale entreepartij voor alle drie delen der begraafplaats.
De besturen van de r.k. kerk en de Israëlitische gemeente wilden alleen medewerking verlenen aan het plan als het gewijzigd zou worden en elke afdeling vanaf de openbare weg bereikbaar zou zijn.
Het werd een begraafplaats met drie aparte ingangen.
De begraafplaats werd in het voorjaar van 1902 geopend. De afstand van 1.6 kilometer buiten de bebouwde kom was destijds geen bezwaar.
In 1943 werd de ruimte op de algemene begraafplaats te klein. Aan ruimen dacht men toen nog niet. De oppervlakte van het r.k. gedeelte en de Israëlitische begraafplaats was nog steeds voldoende.
Aan prof. dr. ir. J.T.P. Bijhouwer werd verzocht een uitbreiding voor de algemene begraafplaats te maken, aansluitend aan die van Leonard Springer.
Door de uitbreiding in noordelijke richting en de herindeling in de vorm van rechte vakken en paden verloor de begraafplaats veel van zijn allure. Nog altijd lopen beide ontwerpen door elkaar.
Na 1945 ging het eigendom van de Joodse begraafplaats over naar het Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap, NIK.
Het NIK beheert Joodse begraafplaatsen in Nederland waar geen ‘kehilla’ ( Joodse gemeente) is die deze taak verricht. Een deel van de Nieuwe Israëlitische begraafplaats werd afgestaan aan de gemeente Wageningen ten behoeve van de algemene begraafplaats.
De uitbreiding van de begraafplaats werd in 1948 gerealiseerd en de Nieuwe Israëlitische begraafplaats werd omsloten door de algemene begraafplaats.
Sinds de bouw van de aula en het woonhuis in 1965 door architect Ir. J.W.C. Boks en de reconstructie van de ingang, algemeen en r.k. kregen één ingang, kreeg de begraafplaats een fraaier aanzien. De Nieuwe Israëlitische begraafplaats behield haar altijddurende ingang.
In 2004 besloot het gemeentebestuur van Wageningen aan alle verwarring omtrent de naamgeving een einde te maken, de algemene begraafplaats kreeg de naam ‘DE LEEUWERENK ‘
De naam Leeuwer Enk die vanouds aan dit gebied verbonden was, is niet alleen historisch juist, maar ook veel toepasselijker. Het betekent Enk (bouwlanden, akkers) bij Leeuwen.
Door: HMBitter