De geschiedenis
Begin mei 1946 werd aan de Nieuwe weg door een zestal leden van De Gemeenschap Oud Illegale Werkers (GOIW) een eenvoudig houten kruis opgericht ter nagedachtenis aan alle tijdens de oorlog omgekomen Wageningse inwoners.
Deze plek was uit praktische overwegingen gekozen even buiten de binnenstad bij een kruispunt en dus goed zichtbaar. In de binnenstad was geen goede plaats beschikbaar, de opbouwwerkzaamheden waren in volle gang.
Uit een brief van de Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, blijkt dat bij Koninklijk besluit van 15 oktober 1945, hetwelk vaststelt dat het oprichten, plaatsen of aanbrengen van oorlog- of vredesgedenktekens op de openbare of van de openbare weg af zichtbaar plaatsen slechts is geoorloofd na goedkeuring van het ontwerp door de Minister.
Burgemeester en wethouders berichten de minister dat het slechts een tijdelijk monumentje is. Maar wat is tijdelijk?
Op 15 september 1952 stelde Burgemeester en wethouders, de Raad der gemeente in kennis van het volgende voorstel:
Het Comité tot oprichting van het Bevrijdingsmonument had na de afrekening van dat monument nog een klein saldo aan geldmiddelen dat het Comité zou willen gebruiken om het monumentje enigszins te verfraaien en een meer duurzaam karakter te geven.
De kosten van de materialen werden door het Comité gedragen en het werk werd door gemeentepersoneel uitgevoerd.
De dienst gemeentewerken vervaardigde het ontwerp.
Op 17 september 1952 had de Raad zich verenigd met het voorstel.
Het ongeverfde houten kruis werd vervangen door een wit kruis, staande op een bordes voor een halfronde stenen muur met aan weerszijden bakstenen bloembakken.
Het monumentje was monument geworden.
Een wandelpad met bankjes maakten het geheel tot een plek van herdenken en gedenken.
Door het verleggen van de Nieuwe weg is het wandelpad verdwenen, voor het monument bevindt zich nu nog een klein grasveld. Wat ook verdween, de traptreden van het monument!
Bronnen:
Archief gemeente Wageningen
Meer informatie over oorlogsmonumenten en Gedenkstenen in Wageningen zie: Wageningen1940-1945