De Hoogere Burger School

De voormalige Rijks Hogere Burger School is een karakteristiek pand op de hoek van de Wilhelminaweg en de Gen. Foulkesweg.

hoogere-burgerschool

Het complex van de voormalige Rijkshogere Burgerschool is na 1897 in fasen tot stand gekomen en werd ontworpen door architect en rijksbouwmeester Jacobus van Lokhorst. Het bestaat in totaal uit drie panden: op Wilhelminaweg nr. 1 het hoofdgebouw, op nr. 3 de conciërgewoning en op nr. 5 het gebouw voor gymnastiek en tekenen dat in 1919 werd voltooid.
Het gebouw is  rijk uitgevoerd in de voor hem kenmerkende combinatie van neogotische en neorenaissance-details. Andere karakteristoeke panden van van Lokhorst zijn het Internaat van de Rijkslandbouwschool op Duivendaal (schuin tegenover de Junushoff) en het voormalige Labortarium voor Zaadcontrole aan de Binnenhaven.

Het gebouw is van cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een schoolgebouw dat is gebouwd naar de in die tijd vernieuwende, door de overheid opgestelde, opvattingen waarin bij de bouw en inrichting van lokalen rekening werd gehouden met de hygiëne, de lichamelijke ontwikkeling en de gezondheid van leerlingen.

zonnevensterAan de zuidzijde van het gebouw bevind zich een opvallend detail dat nog herinnerd aan de scheikundelessen in de school: een zonnevenster.
Dit zonnevenster bevatte een draaibare cilinder met een instelbare spiegel waarmee zonlicht kon worden opgevangen en via de gerichte spiegel omgezet in een sterke lichtbundel die kolven en reageerbuizen op de laboratoriumtafel doorlichtte en helder kon worden gepresenteerd.

granaatinslag-wilhelminaweg-wageningenIets verderop ziin aan de zuidgevel nog sporen uit de tweede wereldoorlog zichtbaar:  In de weken na 17 september  1944 lag Wageningen voortdurend onder vuur. In de muur zijn de granaatinslagen nog duidelijk zichtbaar.

In 1968 sloot de HBS op deze locatie, en verhuisde de school naar de nieuwbouw aan de Hollandseweg: de huidige Regionale Scholengemeenschap Het Pantarijn.

Een gedeelte van het voormalig lyceum werd verbouwd tot muziekschool. Het hoofdgebouw en de dependace zijn jarenlang in bebruik geweest bij ceratief centrum Keo-werkwinkel, (1963-1990). De dependance voor ‘Teekenen en Gymnastiek’ is in 2014 door de gemeente verkocht en heeft een woonbestemming. Het hoofdgebouw is nog steeds in gebruik als Centrum voor Kunstzinnige Vorming: ’t Venster.

kunstschilder Ben van Londen

Bernhard Herman Anton van Londen werd op 25 juli 1907 in Arnhem geboren en stierf in 1987 in Wageningen. Hij volgde zijn opleiding aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Arnhem. In Wageningen gaf hij les aan de particuliere Academie voor Beeldende Kunst. Hij maakte studiereizen naar onder andere België, Frankrijk en Italië. Ben van Londen was goed bekend in Wageningen en zijn ‘landschapjes’ waren populair.

Van Londen woonde op een boot, genaamd ‘Tamalone’. Dat was tevens een expositieschip. Vanaf 1945 lag zijn boot in Wageningen bij Lexkesveer of soms richting Rhenen. De ‘Tamalone’ was tevens expositieschip. Hij nam ook deel aan exposities van Pictura Veluvensis, een kunstkring in Renkum. Hij maakte olieverfschilderijen, aquarellen, tekeningen en litho’s, vooral landschappen maar ook portretten. Typerend voor hem zijn afbeeldingen van de uiterwaarden. In het Gemeentehuis hangt een schilderij van Ben van Londen boven een van de bureaus. De gemeente Wageningen had het schilderij in 1949 geschonken aan burgemeester Klaasesz bij zijn afscheid. Na zijn overlijden heeft zijn weduwe het schilderij teruggegeven met een mooie brief erbij. Zij ging kleiner wonen en had er geen plaats meer voor en het leek haar dat het in Wageningen in goede handen zou zijn. Ook Museum Veluwezoom in Kasteel Doorwerth heeft een schilderij van hem. Er is toevallig op dit moment een olieverfschilderij van hem te koop op Marktplaats, voorstellende een rij knotwilgen in grasland.

Door: Pauline Schakenbos