Wageningen is een internationale stad maar een vliegtuig in het Torckpak was toch wennen, rond 5 mei 2000. Toen organiseerde de werkgroep ‘Kunst in de Bevrijdingsstad’ een kunstroute. Er waren regenjassen met teksten, kunstenaars schilderden verkeersborden, jongeren hielden een foto-expositie, bloemen van plexiglas dreven in de gracht.
En er was dat vliegtuig. Opzienbarend, maar er is geen verslag van. Gelukkig vonden we iets in de huis-aan-huisbladen: ‘Een vliegtuig, een enorm vlechtwerk van takken, touwen en transparante stof. Een gevechtsgeschut er naast, dieprood van kleur, honderden rode rozen, een zangeres in zijde zingt aria’s, weemoedig, krachtig, een pianist in zwart’, zo beschreef beeldend kunstenaar Andreas Hetfeld zijn project ‘Winged Roses’ ofwel ‘Gevleugelde Rozen’.
6701 Wageningen, Nederland
Van wilgentegen bouwde hij in het Torckpark op ware grootte een Amerikaans zweefvliegtuig, een ‘glider’. Tijdens de operatie Market Garden werden die gebruikt. Daarnaast kwam een kanon met rozen. Het vliegtuig heeft er nog lang gestaan, de wilgentenen sloegen aan, er kwamen nieuwe blaadjes – een levend kunstwerk. En op een dag was het weg, tot teleurstelling van velen. Waarschijnlijk is het op de gemeentelijke composthoop beland.
Wie heeft documentatie en foto’s? Wie waren de overige kunstenaars? U kunt hieronder uw reactie en/of foto’s plaatsen!
Door de kunstenaar Andreas Hetfeld ingezonden foto’s (klik voor vergroting):
Tijdens ons onderzoek ten behoeve van dit kunstraadsel vonden we uiteindelijk het contactadres van de kunstenaar, Andreas Hetfeld, en vlak nadat dit kunstraadsel in de Stad Wageningen was afgedrukt ontvingen we van hem een prachtige serie foto’s. Een aantal daarvan is op deze pagina afgebeeld. Frappant is, dat deze kunstenaar eigenlijk nooit is weggeweest! Hij heeft diverse malen geëxposeerd in Het Depot en ook aan de thematentoonstelling ‘Dood en Leven’ die op 6 april 2015 wordt geopend doet hij mee. Een mooie kans om nader kennis te maken met het werk van deze zeer actieve en talentvolle kunstenaar. Ook in afleveringen van het magazine van Het Depot, ‘Fragment’, is zijn werk te bewonderen. Hetfeld woont en werkt in Nijmegen, zijn site vindt u hier: http://www.hetfeld.nl/ .
Van mevrouw Rombach-Rauws ontvingen we een briefje met de mededeling dat zij in 2000 vanuit haar woning de bouw van het vliegtuig heeft kunnen volgen: “De beide bouwers hebben die nacht, toen het klaar was, in het vliegtuig geslapen!”. Zij zoekt uit of ze nog foto’s uit die periode terug kan vinden.
ik heb nadat ik van Andreas hoorde dat hij in het vliegtuig had geslapen een paar weken later ook een keer in het vliegtuig geslapen. De plexiglazen bloemen in de gracht waren volgens mij gemaakt door Toon Abrahams, de toenmalige gebouwbeheerder van jv Unitas, nu werkzaam bij Emmaus en zaalbeheerder bij Wilde Wereld en Volkshuis. Hij maakt prachtige dingen met plexiglas en licht en zou dat niet snel kunst noemen zelf, maar ik had hem daar voor gevraagd omdat ik zag waar hij mee bezig was. Ik had in dat jaar namelijk een kunstroute had gemaakt samen met enkele waterlanders, en ik geloof ook met wat mensen van Unitas (Rienke Groenhout, Paul van Genugten), dat we een flyer hadden gemaakt, 5000x in zwartwit bij de copyshop en met de hand gesneden en verspreid over de informatiepunten. Die flyer verbond het vliegtuig via de lijn van regenjassen met het joods monument, diverse andere kunstwerken in de stad. Op 5 tot 10 plekken waar we vonden dat de route te weinig gevuld was met kunst hebben we nog tijdelijke werken voor enkel die dag geplaatst, zoals een installatie van 50-100 gipsen handjes op stelen tussen het fluitenkruid op het schuine gras-driehoekje van de grebbedijk bij het Spijk. Met Eric Langendoen maakte ik de gipsen handen, ik denk dat het idee van hem kwam. Remko Zijlstra had iets gemaakt met metselwerk, een soort folly, in de buurt van Emmapark/walstraat. Ik ontwierp de flyer en weet niet eens meer welke kunstwerken ik heb gemaakt, waarschijnlijk hielp ik aan alles een stuk mee destijds, ik herinner me iets met het lijmen van metalen stokjes in gipsen handen, ik heb een keer een middag twee wilgentenen gevlochten voor het vliegtuig en een keer gekookt voor Andreas toen hij aan het bouwen was. Ik heb tot nog toe geen foto’s kunnen vinden, zou daarvoor een oude Pc van zolder moeten doorzoeken en oude foto-albums. Het flyer ontwerp zou dan ook tevoorschijn moeten kunnen komen. En misschien heeft Toon nog wel foto’s van de plexiglazen rozen, als die de verhuizingen van zowel Unitas als zijn woonhuis nog overleefd hebben. Snel vergaat zo’n boel werk dan eigelijk zeg! het was een half jaar 20 uur per week werk, die hele kunstroute als schil rondom de grote kunstwerken (regenjassen en vliegtuig) en ik weet er zelf al zoveel niet meer precies van. Maar sommige details worden weer heel helder bij het terugdenken. Ik weet ook niet meer of ik die route organiseerde samen met een eerste klassieke muziek festival “Klassieke sferen”, in het Torckpark, of dat dat een ander jaar was en dat we toen met Waterlanders de “Latitude Longitude Lounge” tent hadden gemaakt als nevenprogramma naast het vliegtuig. Ik geloof dat het “klassieke sferen” geweest moet zijn, daarbij paste de rozen in de gracht en het strijkkwartet op een bootje dat ik er bij gevraagd had. Overigens, Laurens, jij stelt dit raadsel, jij hebt met Folkcorn ook nog gespeeld in die klassieke sferen tent, volgens mij.
Sita Hes (nu hoofd communicatie gemeente wageningen) was destijds de 5 mei organisator vanuit de gemeente, in nauwe samenwerking met Tina Folkersma en ik geloof dat Tjitske Zwerver ook e.e.a. deed. Zij zullen ook meer weten over het vliegtuig en de andere projecten en misschien nog wat foto’s hebben. Ze zullen ook weten wie het regenjassen kunstwerk gemaakt had, dat was namelijk behalve niet zo enorm geslaagd in mijn ogen wel enorm duur, herinner ik me. Het vliegtuig had een nette prijs, absoluut niet te gek en wel een heel mooi project. De kunstroute er omheen was liefdewerk oud papier en van de kwaliteit van een club die toen nog het midden hierld tussen enthousiaste knutselaars en beginnende kunstenaars. Er zat in ieder geval veel lol en energie in en die is er nog steeds. – Remco de Kluizenaar
ohja, de verkeersborden, dat was mijn kunstwerk vooral geloof ik
Ik heb veel documentatie van deze 5 mei jaargang.
De verkeersborden bestonden uit 10 verschillende borden ontworpen door Remco de Kluizenaar en Eric langedoen en een thema verkeersbord van mijn hand die bij alle invalswegen werd opgehangen.
Ook ontwierp ik samen met Teele Hindriks naar aanleiding van het gedicht “Zon van Oranje” uit een courant van 1945 een ondergaande zon van enorme ballonen in de uiterwaarden.
De leerlingen van de voormalige LTS in Wageningen hebben samen met Remko de Kluizenaar destijds een metalen fakkel in elkaar gezet met een brandende vlam. Deze stond in een van de ruine torens van de stadsmuur.
Ook was Wageningen dat jaar Hoofdstad der bevrijding en was er een delegatie ministers in het Torckpark te vinden.
Ik beschik over video materiaal van dat betreffende jaar en vele kranten artikelen.
Dank voor jullie reactie en excuus voor het late antwoord. Heel mooi om zoveel achtergrond te lezen. De kunst rond die 5 mei moet al met al een bijzonder project zijn geweest, van een schaal die we daarna niet meer zijn tegengekomen. Ik wil een en ander graag verder documenteren en zie graag meer foto’s, knipsels en dergelijke. De enige uitgebreide bron, een stuk in de Veluwepost op Digitale Stad Wageningen, is helaas uit de lucht.
Ik heb nog het een en ander liggen Laurens .
Groet Remko