Op 5 maart 2023 zwommen ongeveer 20 mensen bij Wolfswaard Wageningen in de Nederrijn uit protest tegen de verwachte aanleg van de ENKA-pijpleiding. De persleiding zal vervuild water van de voormalige ENKA fabriek in Ede via de Mansholtlaan in de rivier bij Wageningen brengen en daar lozen. De actie werd onder andere georganiseerd door de Vereniging Mooi Wageningen, die het besluit van de provincie Gelderland en het waterschap aanvocht bij de Raad van State. Zij zetten ook een petitie op.
Voor meer informatie over het standpunt van Mooi Wageningen en hun petitie zie hier.
Het waterschap is het niet eens met de activisten. Voor hun standpunt zie hier.
_____ Dit is een video in het kader van de ‘Wageningse Barricaden’ een project dat zich richt op documentatie van Wageningse activisme. Camera en montage: Jobbe Wijnen 2023. Met beelden van Janneke Bruil.
Kraakpand Schimmelschip ligt aan de Oude Eekmolenweg 2 in Wageningen. Het betreft het een oud bijgebouw van de Hucht, waar onder andere jaren de redactie van de Wagenings Universiteitsblad was gehuisvest. Sinds het vertrek van de universiteit stond het leeg en inmiddels is de Hucht getransformeerd tot een zorginstelling van Zideris.
Het pand werd gekraakt op 26 november 2021, door een enthousiaste jonge groep krakers die nieuw elan brengen in de Kraakbeweging Wageningen. Het verhaal gaat dat de activistische kraakgroep – die een statement wilde maken met betrekking tot de woningnood – op een ontwapenend onschuldige manier de woning betrok. Toen de wijkagent langskwam om ‘huisvrede’ vast te stellen – een elementair juridisch begrip voor het slagen van een kraak in de jaren 80-90 – bleek uit de reactie dat de krakers niet wisten wat dit woord betekende. Na het vaststellen huisvrede, vertrok de diender en was de kraak een feit. Een gelukkie, want in de periode hiervoor, waren soortgelijke kraken steeds van korte duur omdat eigenaren vrijwel meteen overgingen tot uitzetting. Deze keer zat het echter mee: Zideris had wel plannen met de woning, maar niet op korte termijn en het was sowieso de vraag hoe serieus die plannen nog kans maakten, gezien de stevig lekkage van het dak. Niet voor niks doopten de bewoners het kraakpand het ‘Schimmelschip’.
De krakers organiseerden direct een kennismaking met de buurt en plaatsen een informatie langs de weg. Een voorbijganger, die de auteur sprak in de week voor die kennismakingsdag, gaf aan dat zij maar al te blij was met wat reuring in straat en dat de meeste buurtbewoners die mening deelden. Helaas was niet iedereen die mening toegedaan, want enige tijd later werden wat ruiten ingegooid, maar met hulp van andere Wageningse (oud-)krakers werd het pand tot leefbare proporties teruggebracht.
In 2022 organisseerden de bewoners talrijke activiteiten, waaronder alternatieve jam sessie, queer filmscreenings, fundraisings voor ‘Doulas zonder grenzen’ en een DIY workshop medicinale planten. Het was alsof er een vibe terugkeerde in de stad, die door het kraakverbod te lang en te vaak gemist moest worden.
Vanaf 7 oktober 2022 was de voormalige Snackbar ‘het Stekkie’ aan de Gerdestraat 2b korte tijd gekraakt. Met een pamflet op de deur en online op Telegram deelden de krakers mede dat ze het “niet langer zinnig achtten te wachten tot instellingen als de gemeente en de WUR verantwoordelijkheid nemen om mensen te huisvesten” en besloten zelf tot actie over te gaan. De snackbar stond volgens de krakers al twee jaar leeg – maar kort onderzoek op Google streetview laat zien dat dit al minstens vijf jaar zo was.
Volgens pamfletten op de deur wilden de krakers het pand verantwoordelijk en liefdevol beheren, pannenkoeken uitdelen aan omwonenden, en een krakersspreekuur starten, dat in het verlengde lag van eenzelfde spreekuur bij Eekmolenweg 2. Op termijn hoopten zij het pand om te vormen tot “een kind- en diervriendelijke ruimte […] voor bijvoorbeeld filmscreenings, kunst exposities, muziekavonden, filosofische discussies, meditaties, workshops en een plantenspreekuur.”
Zover zou het echter nooit komen, want de kraak zou maar een paar weken duren. In overleg met de eigenaar bleek dat het pand spoedig in gebruik genomen zou worden door koffieshop de Bengel. Of dat waarheid is, is (nog) niet duidelijk, maar wel duidelijk is dat de snackbar direct na vertrek van de krakers onbewoonbaar werd gemaakt en in november werd gesloopt. Op een overgebleven muur bleef wat graffiti achter, waarvan de makers niet bekend zijn.
Van de website van Vluchtelingen Onderdak: “Op 13 september vindt om 19.30 een demonstratie plaats op de Markt van Wageningen, om het kabinet op te roepen tot humane opvang en behandeling van alle vluchtelingen in Nederland. Deze wordt georganiseerd door bezorgde Wageningers. Iedereen die vindt dat vluchtelingen recht hebben op een menswaardige behandeling is welkom om zich aan te sluiten.
We roepen de regering op om zich te houden aan het Vluchtelingenverdrag en internationale afspraken zoals de Europese gezinsherenigingsrichtlijn, om mensenrechten te respecteren en om te investeren in humane opvang en behandeling van alle vluchtelingen in Nederland – zonder onderscheid op land van herkomst.
Na jarenlange waarschuwingen door vluchtelingenorganisaties en het COA, is het asielbeleid deze zomer uitgegroeid tot een crisis van historische omvang. Het kabinet erkent enerzijds dat de crisis het gevolg is van eigen beleid, maar komt vervolgens met een pakket maatregelen waarmee mensenrechten en internationale afspraken aan alle kanten geschonden worden. Dat doet pijn.
Als Stad der Bevrijding verwelkomt Wageningen al decennia lang vluchtelingen binnen haar gemeentegrenzen. En dat zou overal zo moeten zijn. De organisatie roept Wageningers en vrienden van Wageningen op om op 13 september bij elkaar te komen en een duidelijk signaal te geven aan Den Haag: Vluchtelingen zijn hier welkom.”
Vanaf de jaren 70 raakte Wageningen net al heel Nederland in de ban van het kraken. Voor het project Wagenings Barricaden zijn de kraakpanden van Wageningen geïnventariseerd. Hieronder een overzichtskaart.
