van Anarchie tot Annexatie

In juni 2024 werd het voormalig terrein van Wasserij de Lelie aan de Veerweg gekraakt. Het terrein lag – mede door ernstige vervuiling door de wasserij – al jaren braak.

Op 2 juli 2024 om 20.30 uur organiseerde een groep van diverse samenstelling -op dezelfde dag dat het nieuwe kabinet Schoof werd beëdigd – het ‘Wageningse Hoofdlijnen’ protest, gekant tegen het hoofdlijnenakkoord met aan het hoofd de extreem rechtse partij PVV. Vermeulen sprak zich uit dat een democratie iets moet zijn om trots op te zijn, maar dat het hem verontrust dat op dit moment zoveel mensen bang worden van de verkiezingsuitslag en het hoofdlijnenakkoord. Daarbij nam hij met de wethouders een petitie in ontvangst. Aan de actie was geen actiegroep met naam verbonden. Op de website staat slechts dat de demonstratie en petitie zijn getekend namens de Wageningse inwoners. Op de avond die gehouden werd op het 5 mei plein waren enkele honderden mensen aanwezig.

Van de website: 

Wageningen, spreek je uit voor gelijkwaardigheid, rechtvaardigheid en solidariteit! 

Wij, inwoners van Wageningen, zijn geschrokken van het hoofdlijnenakkoord en de richting waarin onze nieuwe regering zich beweegt. 

Met dit akkoord komen onze rechtsstaat en democratie verder onder druk te staan. De onafhankelijkheid van rechters en de vrije pers staat ter discussie. Mensen op de vlucht en moslims krijgen de schuld van falend overheidsbeleid. Er ontbreekt een samenhangende visie op bestaanszekerheid, kansengelijkheid en aanpak van de klimaatcrisis. In plaats van te investeren in de toekomst, wordt er bezuinigd op onderwijs, wetenschap en cultuur. 

Nu is duidelijk geworden dat een aantal toekomstige ministers en staatssecretarissen er racistische en discriminerende opvattingen op na houden. En dat de belofte om onze rechtsstaat en democratie te beschermen niet veel waard is.

Daarom laten wij, inwoners van Wageningen, van ons horen: Dit is niet normaal. Dit kabinet is niet in onze naam. 

In Wageningen volgen we onze eigen lijn. Hier houden we de politiek hoog die er is voor alle mensen. In onze stad zorgen we juist voor elkaar, ongeacht waar je wieg heeft gestaan of van wie je houdt. We werken aan het behoud van onze groene omgeving en zetten ons in voor een duurzamere wereld. Zodat ook de volgende generaties in vrede en veiligheid kunnen leven. 

In Wageningen zetten we ons samen in voor:

• • een inclusieve stad waar iedereen zich thuis voelt en waar geen plek is voor discriminatie 
  • bestaanszekerheid en een fijne en betaalbare woning voor iedereen
  • een veilige plek voor wie het nodig heeft en een warm welkom voor vluchtelingen
  • het vergroten van de biodiversiteit en voedselproductie in harmonie met de natuur en rechtvaardige klimaatactie 
  • rechtszekerheid voor iedereen en de bescherming van mensenrechten en onze democratie
  • toegang tot onderwijs en cultuur voor iedereen 

We zetten ons hiervoor in. We zullen dat blijven doen. En als het moet doen we dat los van Den Haag. 

Want in Wageningen maken we samen onze samenleving. Gebaseerd op waarden zoals gelijkwaardigheid, rechtvaardigheid en solidariteit. En daar zijn we trots op. 

Op 15 mei 2024 startten studenten een actie met bezetting van een van de bruggen op de campus van de Wageningen Universiteit.

Op 7 oktober 2024 viel Hamas Israël aan met 1200 slachtoffers tot gevolg. In reactie viel Israël vervolgens  Gaza militair binnen wat leidde tot (op 15 mei) tussen de 15.000 en 35.000 burgerslachtoffers.  In Nederland vinden op universiteiten steeds meer acties van studenten plaats met de oproep aan de universiteitsraden om banden met Israelische universiteiten te verbreken, soms met gewelddadige afloop, zoals op 8 mei bij de Universiteit van Amsterdam.

In Wageningen verliep het protest (tot nu toe) vreedzaam en kleinschalig. De WUR is in gesprek gegaan met de activisten en gaf toestemming op het terrein te blijven overnachten.

Op 29 september 2024 bezocht de auteur het kamp opnieuw, en het mag op zich al een hele prestatie heten dat het kamp er 4 maanden later nog steeds is.
Dit keer in de hoop ook iemand even te spreken over de voortgang van het protest. Er staan nog steeds een tiental tentjes, spandoeken en een konijnen- of kippenhok. Het was op een zondag en het was duidelijk dat er – in ieder geval in het weekend – veel minder leven is in het tentenkamp op de brug dan doordeweeks. Hoewel de gedekte tafel en de open pot pindakaas lieten zien dat er nog steeds actief wordt bezet, was er op het moment van het bezoek zelfs niemand aanwezig. Op 3 oktober valt Israel na Gaza en de Westbank ook Libanon binnen. Het is nog niet duidelijk hoe de actievoerders op de Campus hierop zullen reageren.  (deze pagina wordt geüpdate als er mee informatie is; red).

In de uiterwaarden van Wageningen staat de voormalige Steenfabriek de Bovenste Polder, nu een kunstenaarsbroedplaats en een industrieel rijksmonument. In de jaren 70 stond de fabriek uit 1923 echter op de nominatie om gesloopt te worden ten behoeve van het ‘Uiterwaardenplan’. Dit was een voornemen van de gemeente om de uiterwaarden geheel vol te bouwen met een nieuwe wijk van 5600 woningen – wie de natuur van de uiterwaarden nu ziet, kan zich dat bijna niet meer voorstellen. Dat de Costerweg en Kortenoord Allee als wegen zo ruim zijn opgezet, was al destijds een voorbereiding op de ontsluiting van deze geplande wijk. In 1975 zette minister Gruijters echter een streep door de plannen en bleef de Bovenste Polder behouden, maar omdat het gebouw geen functie meer had, dreigde het in de jaren 80 alsnog tot een ruïne te vervallen en gesloopt te worden…

..tot mensen uit de kraakbeweging in 1986 het initiatief oppakten de fabriek van de sloop te redden! In 2023 maakt BOEi een video waarin deze geschiedenis wordt verteld door Saskia van der Kam, een van de bewoners van de fabriek en dicht betrokken bij de redding. Ook de kanovereniging De Bovenste Polder speelde hierin een rol, zoals Karst Quast in dezelfde video toelicht. In de video is uniek materiaal verwerkt van het Wagenings Stadsjournaal en beelden uit de documentaire ‘Steen’ van Erik Willems uit 1999.

Vanaf de jaren 70 raakte Wageningen, net als heel Nederland, in de ban van het kraken. Voor het project Wagenings Barricaden zijn de kraakpanden van Wageningen geïnventariseerd. Hieronder  een overzichtskaart. Het is nog niet compleet, dus mocht je kraakpanden missen, laat het ons dan weten!